Bài, ảnh: ÁI LAM
tham quan nông nghiệp đang trở thành xu hướng được du khách yêu thích những năm gần đây. Không chỉ mang đến cho du khách nhiều trải nghiệm phong phú, tham quan nông nghiệp còn góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa bản địa, bảo vệ môi trường tự nhiên, nhằm mục đích phát triển bền vững. Nhiều điểm làm tham quan nông nghiệp ở ÐBSCL đã tạo được sức hút với du khách.
Trẻ em tham gia chương trình trải nghiệm “Be a happy farmer” tại Bảo Gia Farm Camping.
Những ngày đầu tháng 6, Bảo Gia Farm Camping (Hậu Giang) luôn đông khách, nhất là dịp cuối tuần. Khách đến Bảo Gia Farm Camping chủ yếu là gia đình và học trò ở các trường học từ khắp các tỉnh, thành đổ về. Tại đây, chương trình “Be a happy farmer” rất được yêu thích. Chị Trần Thị Hồng Yến (Cần Thơ) nói: “Dịp cuối tuần, tôi đưa con cháu đến đây chơi. Trang trại này có nhiều hoạt động hấp dẫn dành cho trẻ: tham quan và thu hoạch rau, trồng cây, cho dê, thỏ ăn… Tôi cho rằng đây là những hoạt động ý nghĩa vì giúp trẻ em thêm yêu động vật, thiên nhiên, học cách bảo vệ môi trường”. Bà Nguyễn Thị Ngọc Sương, Quản lý dự án Bảo Gia Farm Camping, cho hay: “Nắm bắt xu hướng về tham quan nông nghiệp, nhằm mục đích sự bền vững, chúng tôi đã xây dựng dự án và chương trình này từ rất lâu. Ban đầu rất khó khăn, nhưng sau dịch COVID-19, khách tìm đến chúng tôi nhiều hơn, gần như đều là khách theo đoàn lớn, như: Trung tâm Anh ngữ AMA, Wilmar Agro…”. Khách tìm đến Bảo Gia Farm Camping ngày càng đông bởi tham quan nông nghiệp đang trở thành xu hướng được yêu thích.
tham quan nông nghiệp là loại hình phục vụ du khách dựa trên nền tảng hoạt động sản xuất nông nghiệp với mục tiêu giải trí hoặc giáo dục. Du khách được trải nghiệm các hoạt động của trang trại nuôi trồng sản phẩm nông nghiệp, tìm hiểu về động thực vật, hay tham gia quá trình sản xuất nông nghiệp, thu hoạch rau quả… Loại hình tham quan này mang đến nhiều lợi ích cho ngành tham quan, Nông nghiệp và cộng đồng vùng nông thôn. Sự kết hợp giữa tham quan và nông nghiệp có thể nhiều loại hóa các hoạt động thương mại và giải quyết các vấn đề về thị trường tiêu thụ trong ngành Nông nghiệp, tạo ra việc làm tại các vùng nông thôn và gia tăng giá trị sản xuất cho nông dân. tham quan nông nghiệp cũng góp phần gìn giữ văn hóa bản địa, nhất là giữ gìn những làng nghề truyền thống, phong tục tập quán của người địa phương.
Ở ÐBSCL, tham quan nông nghiệp đang nở rộ với nhiều loại cách tổ chức. Ông Nguyễn Trọng Minh, đồng sáng lập dự án VietMekong farmstay (Ðồng Tháp), chia sẻ: “VietMekong farmstay là nông trại nghỉ dưỡng theo mô hình tham quan có trách nhiệm, trong đó sản phẩm tham quan, dịch vụ dựa trên hệ sinh thái nông nghiệp sản xuất thuận tự nhiên. Mô hình nông trại thuận thiên này ngày càng được nhiều du khách đón nhận bởi nhằm mục đích lối sống hòa hợp với thiên nhiên, bảo tồn những giá trị bản địa của vùng sinh thái ngập nước”. Với diện tích khoảng 40.000m2, VietMekong farmstay có không gian khá độc đáo ở vùng sinh thái ngập nước Ðồng Tháp Mười. Du khách đến đây có thể trải nghiệm không gian văn hóa nông nghiệp khẩn hoang, lưu trú ở nhà sàn cách điệu trên mặt nước trong môi trường tự nhiên, thưởng thức văn hóa ẩm thực hoài cổ…
Trong khi đó, tại Cần Thơ, mô hình tham quan nông nghiệp phát triển gắn với cộng đồng, các hộ dân làm tham quan vốn là những người nông dân. Bà Lê Thị Bé Bảy, cố vấn tham quan cồn Sơn, cho hay: “tham quan nông nghiệp và cộng đồng ở cồn Sơn không tách rời. Bà con ở đây chuyển từ làm nông sang làm tham quan và chúng tôi rất ý thức gìn giữ những giá trị văn hóa bản địa, bảo vệ môi trường. Người dân cồn Sơn luôn có những hoạt động thiết thực để gìn giữ và bảo vệ môi trường tự nhiên”. Song song hoạt động tham quan, tại cồn Sơn có nhiều mô hình bảo vệ môi trường như: người cồn Sơn hạn chế sử dụng túi nilon (2018), người dân Cồn Sơn nói không với rác thải nhựa (2022)… Ông Lý Văn Bon, Phó Giám đốc Hợp tác xã tham quan nông nghiệp cồn Sơn, cho hay: “Chúng tôi hoạt động tham quan song hành bảo vệ môi trường tự nhiên. Bên cạnh các bè cá nuôi thả phục vụ khách tham quan, tôi cũng có không gian riêng để bảo tồn cá tự nhiên. Tôi tìm các giống cá, nhân giống rồi thả về tự nhiên”. Hiện tại ở khu vực này có khoảng 15 loài cá, được nuôi thả trong môi trường mở với sông Hậu. Anh Nguyễn Văn Nam (Hà Nội) nói: “Khi tham quan cồn Sơn, chúng tôi được hướng dẫn viên nói rất kỹ về việc gìn giữ, bảo vệ môi trường, như khuyến nghị không nên sử dụng bọc nilon, không nên bẻ những cây trái quá nhỏ, khuyến khích thả cá nhỏ về tự nhiên. Tôi cho rằng đây là những điều nên làm và du khách sẽ luôn tuân thủ những điều này”.
tham quan nông nghiệp không còn xa lạ mà trở nên gần gũi với du khách qua những trải nghiệm không gian sinh hoạt đời thường của người dân địa phương. Loại hình này đang phát triển và thu hút du khách. Những hoạt động của tham quan nông nghiệp không chỉ tạo ra sinh kế, giúp người nông dân nâng cao được chuỗi sản phẩm nông nghiệp mà còn gián tiếp tạo ra nhiều lợi ích khác. Chính vì thế loại hình tham quan này đang rất được các địa phương quan tâm và đầu tư, bởi nó vừa thúc đẩy phát triển tham quan, vừa góp phần xây dựng các chuỗi giá trị phát triển bền vững về môi trường.
Cả nước hiện có trên 1.300 điểm tham quan do các địa phương quản lý, trong đó có khoảng 70% là các điểm tham quan thuộc khu vực nông thôn. tham quan nông thôn khá nhiều loại, với các loại hình chủ đạo: tham quan nông nghiệp, tham quan sinh thái và tham quan cộng đồng. Phát triển tham quan nông thôn là một trong những giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Hướng đi này nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của các địa phương; góp phần chuyển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp theo hướng tích hợp đa ngành.
Ðối với phát triển tham quan nông nghiệp, TP Cần Thơ có Ðề án Phát triển tham quan nông nghiệp trên địa bàn TP Cần Thơ giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030, do Sở Văn hóa, Thể thao và tham quan thành phố chủ trì, hợp tác các sở, ngành có liên quan và UBND các quận, huyện thực hiện.